خلاقیت کودک :
هر چیزی که کودک انجام میدهد و یا میگوید، میتواندخلاق به حساب آید در صورتی که دو ضابطه را تامین نماید. اول آنکه باید اساسا با کارهایی که کودک قبلا انجام داده و تمام چیزهایی که قبلا دیده و یا شنیده است متفاوت باشد . دوم آنکه باید صحیح بوده، در جهت رسیدن به یک هدف مفید باشد و به طریقی برای کودک جذاب و معنی دار باشد. اغلب روانشناسان که در زمینه خلاقیت مطالعه میکنند این دو ضابطه را تازگی و مناسب عنوان میکنند. معیار تازگی کاملا ساده است . رفتار کودک نمیتواند فقط تقلید یا گزارش چیزی که قبلا دیده است باشد یعنی در محدوده رفتاری کودک باید تا حد زیادی تازه باشد . به منظور قضاوت درباره تازگی کار کودک باید اطلاعاتی در مورد آگاهی و تجربه گذشته کودک داشته باشیم . معیار مناسب پردردسرتر است. این واژه به منظور رد کردن رفتارهایی که صرفا عجیب هستند مورد استفاده قرار میگیرد.
ابداع به تنهایی ، کنش و یا ایده ای را خلاق نمیکند . مناسب نیز عامل دیگری است . از آنجا که کنش خلاق ، پاسخی به موقعیت ویژه هست، بنابراین باید مشکلی را حل کند و یا موقعیتی را که باعث پیدایش آن شده است، روشن سازد .
محل تقاطع خلاقیت :
فرهنگ ما ایرانیان تاکید زیادی بر هوش، استعداد، مهارت و تلاش جدی میگذارد. مطمئنا همه این ها حائز اهمیت هستند اما فقط دو سوم فرمول خلاقیت را تشکیل میدهند و یک سوم بقیه انگیزه درونی میباشد.
برای کمک به کودکان در جهت نیل به خلاق ترین مرحله ممکن، برای آنها کافی نیست مهارتها را به آنها آموزش دهیم یا فرصتهایی برایشان به وجود آوریم تا استعدادهایشان را گسترش دهند . همچنین کافی نیست عادات خوب کار کردن را به آنها بیاموزیم بلکه باید به آنها کمک کنیم تا نقاطی را که علایق و مهارتهایشان منطبق می گردند یعنی محل تقاطع خلاقیت خود خود را تشخیص دهند. در این محل قلمرو مهارتهای کودک و مهارتهای تفکر خلاق وی بر روی علایق درونی وی منطبق میشوند. این ترکیب پرقدرتی است زیرا جایی است که کودک به احتمال بسیار زیاد خلاق خواهد بود .
نویسنده: مرضیه احمدپور
برگرفته از : اولنج ، فاطمه – دژدار ، امید – یعقوبی ، ابوالقاسم / مقاله تبیین نقش عوامل محیطی و غیر محیطی فضاهای آموزشی در بروز خلاقیت کودک / فصلنامه مطالعات محیطی هفت حصار / شماره ۱۲ / سال سوم / تابستان ۱۳۹۴
