دانستنی هایی درباره رباتیک

تاریخچه ­ی کلمات “ربات” و “رباتیک”

کلمه ­ی “ربات” از بازی “آر، یو، آر” (ربات­های جهانی روسومی) گرفته شده است که در سال ۱۹۲۱ توسط نویسنده ­ی اهل چک، “کارل چاپِک” اختراع شد. کلمه­ ی “ربات” از کلمه­ ی “رباتا” به معنای “کار اجباری” است که ریشه آن زبان چک است. “کارل چاپِک” پس از یورش آلمان­ ها به چکسلواکی در سال ۱۹۳۸ و پیش از آنکه “گستاپو” (پلیس آلمانی) دستش به او برسد، جان سپرد. این بازی در کشور آمریکا بسیار مورد توجه قرار گرفت. واژه­ ی “رباتیک” از داستان های علمی تخیلی نیز نشات می­گیرد که برای اولین بار در داستان کوتاه “Runaround” (1942) نوشته­ی “ایزاک آسیموف” استفاده شد. این داستان برای اولین بار در کتاب معروف آسیموف با عنوان “من، ربات” مطرح شد. ایده­ی “مغز پوزیترونی” (که شخصیت “دِیتا” در فیلم “پیشتازان فضا” آن را عنوان کرد) و “سه قانون رباتیک” در داستان­های ربات کتاب ایزاک آسیموف عنوان شدند. بعدها، آسیموف، قانون “صفر” را نیز به این قوانین اضافه کرد.

تعریف ربات

“موسسه ربات آمریکا” (۱۹۷۹)، ربات را اینگونه تعریف می­کند: “ربات، یک بازوی مکانیکی چندمنظوره با قابلیت برنامه­ ریزی است که برای حرکت اشیاء، اجزاء، ابزارها یا دستگاه ­های تخصصی از طریق حرکات مختلف و برنامه­ ریزی شده برای انجام کارهای گوناگون طراحی شده است.”

برطبق تعریف “دیکشنری وبستر” (۱۹۹۳): “ربات، وسیله­ای اتوماتیک است که فعالیت ­هایی انسانی یا ماشینی را همانند یک انسان، انجام می­دهد.”

تاریخچه ­ی ربات­ ها در دنیای حقیقی

ربات “کلپسیدرا” یا “ساعت آبی” جزء اولین ربات ­هایی بود که ۲۵۰ سال پیش از میلاد مسیح ساخته شد. سازنده ­ی این ربات، “تسیبیوس” اهل اسکندریه، فیزیک دان و مخترع مصری بود. اولین دستگاه­ های دارای کنترل از راه دور توسط “نیکولا تسلا” در دهه ­ی ۱۸۹۰ ساخته شدند. شهرت تسلا از اختراع نیروی برق دارای جریان متناوب، رادیو (قبل از مارکونی)، موتورهای القایی، فنر تسلا و سایر دستگاه­ های الکتریکی نشات می­گیرد. سایر ربات­ های اولیه (در دهه ی ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰) با نام “Elsie the tortoise” (“Machina spectulatrix”) توسط “گری والتر” و ربات “beast” توسط “جان هاپکینز” ساخته شدند. ربات “Shaky” جعبه­ ای کوچک، متحرک و چرخ­دار بود که از حافظه و استدلال منطقی برای حل مشکلات و مسیریابی در محیط استفاده می­کرد. “موسسه تحقیقات استنفورد” در پالو آلتو کالیفرنیا این ربات را در دهه­ ی ۱۹۶۰ طراحی و تولید کرد. “کامیون پادار جنرال الکتریک” رباتی چهار چرخ و بزرگ ( ۳۰۰۰ پوند یا ۱۳۶۲ کیلوگرم) بود که در هر ساعت می­توانست ۴ مایل طی کند. کامیون پادار اولین وسیله ­ی پادار بود که مغز کامپیوتری داشت و “رالف موسر” در دهه­ ی ۱۹۶۰ در شرکت جنرال الکتریک، آن­را ساخته بود. ربات­ های “Unimates” اولین ربات­ های مدرن صنعتی بودند که “جرج دوول” و “جو انگلبرگر” در دهه ­ی ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ آن­ها را طراحی کردند. انگلبرگر اولین شرکت تولید رباتیک را با نام “Unimation” راه ­اندازی کرد و به عنوان “پدر رباتیک” نام گذاری شد.

کاربرد ربات­ها در دنیای امروزی

تحقیق و اکتشاف

مردم به مکان ­هایی علاقه دارند که ممکن است خطرناک باشند؛ مکان ­هایی مانند فضا یا اعماق اقیانوس ­ها. اما زمانی ­که نتوانند به این مکان ­ها بروند، ربات­ هایی می­سازند که می­توانند این کار را انجام دهند. این ربات­ ها می­توانند دوربین و سایر ابزارها را حمل کنند به طوری­که از قابلیت جمع ­آوری و ارسال اطلاعات به کاربران انسانی برخوردار هستند.

ربات زیردریایی “Odyssey IIb” توسط دانشمندان در موسسه تحقیقاتی ماساچوست برای تحقیق و اکتشاف تولید شد.

صنعت

ربات­ ها می­توانند کارها را بسیار سریع­ تر از انسان­ ها انجام دهند. آن­ ها نیازی به خوردن، آشامیدن یا حمام و دستشویی ندارد. ربات­ ها می­توانند کارهای تکراری را انجام دهند که برای انسان­ ها بسیار خسته کننده هستند؛ آن­ها متوقف نمی­شوند، از سرعتشان کم نمی­شود و مثل انسان­ ها به خواب نمی­ روند.

علم پزشکی

دکترها گاهی برای انجام کارهای خود از ربات­ ها استفاده می­کنند. انسان نمی­تواند دقیقا حفره ­ای با طول و عرض ۱ دهم اینچ ایجاد کند. ربات­ ها می­توانند داروها را بسیار سریع­تر و دقیق­تر از انسان­ ها تولید کنند.

تعدادی از دکترها و مهندسان نیز درحال طراحی و توسعه ­ی اندام ­های پروتزی (بیونیک)هستند که از مکانیزم­ های رباتیک استفاده می­کنند. “دکتر دیوید گو” عضو تیم تحقیقات و توسعه پروتز” در “بیمارستان پروتز پرینس مارگارت رز”، اولین بازوی بیونیک را که “بازوی مدولار ادینبورگ” نامیده می­شد، در سال ۱۹۹۸ تولید کرد.

کارهای نظامی و پلیسی

پلیس به ربات­ های خاصی برای خنثی کردن بمب و کارگذاشتن دوربین و میکروفون در مکان­ های خطرناک نیاز دارد که ممکن است ورود پلیس به آنجا با خطر صدمه یا مرگ همراه باشد. ارتش برای (۱) تعیین مکان و تخریب معادن روی زمین و زیر آب (۲) ورود پایگاه­ های ارتش برای جمع آوری اطلاعات و (۳) جاسوسی از نیروهای دشمن از ربات­ ها کمک می­گیرد.

سرگرمی

ربات ­ها در ابتدا فقط برای سرگرمی ساخته شده بودند، اما پس از آنکه دسترسی به فناوری افزایش یافت، ربات­ های حقیقی ساخته شدند. بسیاری از ربات­ ها همچنان در تلویزیون و فیلم­ ها قابل مشاهده می­شوند. این ربات ­های تخیلی، کارهای بسیاری انجام می­دهند که ربات ­های حقیقی قادر به انجام آن­ها نیستند. بعضی از ربات­ ها در فیلم­ ها برای حمله به مردم ساخته می­شوند، اما در دنیای حقیقی نمی­توانند آسیبی به افراد وارد کنند چراکه توسط دیگران کنترل می­شوند. ربات­ ها در فیلم­ ها و بازی­ های کامپیوتری نیز به مردم حمله می­کنند.

ربات­ های اسباب­ بازی

فناوری جدید ربات درحال تولید نسل جدیدی از اسباب­ بازی­ های جالب و مورد توجه برای کودکان است. ربات “FURBY” یک ربات اسباب­ بازی جدید است که در کریسمس سال ۱۹۹۸ در فروشگاه­ ها موجود شد و محبوبیت آن بدون توقف ادامه یافت. ربات دیگر، ”LEGO MINDSTORMS” نام دارد که بسته­ ی ربات ساخت و ساز است. این بسته­ ها که توسط کمپانی LOGO و باهمکاری دانشمندان موسسه تحقیقات و توسعه ماساچوست تولید شدند، امکان ایجاد و برنامه­ ریزی ربات­ ها را برای کودکان فراهم می­سازند. سومین ربات اسباب ­بازی، “Aibo” نام دارد که سگ ربات شرکت سونی است. شرکت سونی، تعداد محدودی از ربات­ های “Aibo”را در آمریکا می­فروشد.

منابع

آرکین، رونالد سی (۱۹۹۸). ربات­های رفتار محور. انتشارات موسسه تحقیقات و توسعه ماساچوست: کمبریج.

آسیموف، ایزاک (۱۹۵۰). من، ربات. انتشارات فاوست: گرینویچ.

کاپک، کارل (۱۹۲۳). آر، یو، آر. انتشارات دانشگاه آکسفورد، آکسفورد: انگلستان.

گرین، کارول (۱۹۸۳). ربات­های یک کتاب جدید و واقعی. انتشارات چیلدرن: شیکاگو.

ساپلی، کِرت (۱۹۹۷). انقلاب ربات­ ها. جفرافیای ملی، ۹۵-۷۶: ۱۹۲.

 والتر، دابلیو گری (۱۹۵۳). مغز زنده. نورتون و کامپنی: نیویورک.

ویکلگرن، اینگرید (۱۹۹۶). ربات­های رامبلین. فرنلکین واتس: نیویورک.